<<   N. 2403   >>

★ “Erastus, Thomas” (Lieb[l]er, Thomas) [1523-1583] - Dudith, Andreas [1533-1589] - Squarcialupi, Marcello [1538-1592] - Grynaeus, Simon [1493-1541]. De// cometis// dissertationes// novae// clariss. Virorvm Thom.// Erasti, Andr. Dudithij, Marc.// Squarcialupi. Symon// Gynaei.// Commentarii dvo, De ignitis meteoris vnvs: alter de cometarvm cavsis atque significationibus. Accessit eiusdem observatio cometae, qvi anno superiore 77. & ab initio 78 fulsit. Et dispvtatio de invsitata magnitudine & figura veneris conspecta in fine anni 1578, & ad initium 1579. [Basel] Ex Officina Leo//nardi Ostenij sumptibus Petri Pernae.// M.D.LXXX (1580).

In 4° (22 cm), ✳4 α-γ4 A-Y4; a-l4 (✳4, S4 e Y4 bianche; p. 98 bianca), cc. [5], pp. 1- 97 [1], cc. [2, indice], p. [1], pp. 105-196, cc. [1]; pp. 88. Marca tipografica al frontespizio, con il motto “Lucerna pedibus meis verbum tuum”. Numerosi errori di paginazione, irrilevanti però per il conteggio finale. Testo in latino con citazioni ed esempi in greco. Incisioni xilografiche di comete e loro percorsi alle pp. 43, 44, 78. Iniziali xilografiche e note a stampa ai margini. Errata in ✳3 verso. Dedica di Erastus ad Andrea Dudith datata in ✳2 verso Heidelbergae 6 Kal Mart. anno 1580.

Al verso del titolo l'indice delle opere contenute nella miscellanea: Iudicium Tho Erasti de Cometis [pp. 1-21, datata in calce 6 gennaio 1578]; Andr. Dudithij Epistola ad Erastum seguita da De Squarcialupi sententia Squarcialupiis de cometis aduersus Erastum [pp. 22-97, datata in calce Datum Pascouij, anno salutis 1578]; Erasti aduersus Squarcialupum defensio [pp. 105-166, datata in calce Dat. Id. Maij. Anno Domini 9]; Dudithij de cometis Epistola ad D. Ioan. Cratonem [pp. 167-196, datata in calce Ex solitudine mea Pascouiana, apud Moranus, pridie Kal. Mart. M.D.LXXIIX]; Symonis Grynaeii Commentarij duo, vnus de Ignitis Meteoris; alter de Cometarum Causis [le ultime pp. 88].

Per note biografiche su Erastus, vedi la scheda n. 2401.

Per gli autori che trattarono della cometa del 1577 e di cui ho descritto le opere vedi la scheda n. 26 nonché l’indice specifico.

L'opinione di Erastus sulla (non) influenza di astri e comete sulle vicende umane è già stata oggetto di commento nelle schede precedenti e va qui ribadita. Coincide con quella di Erastus l'opinione sul tema di Squarcialupi, che afferma che Ptolemaeus, Aristotele, Platone nulla dicono degli effetti per così dire "classici" delle comete (peste, guerra, morte di potenti) ed è questo argomento che consente di escludere che questi effetti si producano. Critica severamente Mizauld, Peucer, Nifo e Camerarius, ma conclude che la credenza nell'astrologia non lede la religione né produce danni rilevanti (contrariamente a quanto, invece, ritiene Erastus).

Esemplari: University of London; British Library (2); Cambridge University; Bodleian Library, Oxford; BNF; Bibl. Mun. d’étude et du Patrimoine, Toulouse; Observatoire de Paris; Bibl. Université Louis Pasteur, Strasbourg; Bibl. Civica Bertoliana, Vicenza; Universitätsbibliothek Leipzig; Staats und Stadtbibliothek Augsburg; Universitätsbibliothek Erlangen Nürnberg Hauptbibliothek; Staatsbibliothek Bamberg; Bayerische Staatsbibliothek München; Universitäts und Stadtbibliothek, Hauptabteilung Köln; Staatsbibliothek Berlin; Sächsische Landesbibliothek Universitäts Dresden; Universitäts und Landesbibliothek Sachsen-Anhalt, Halle; Gottfried Wilhelm Leibniz Bibliothek, Hannover; Herzog August Bibliothek, Wolfenbüttel; Landesbibliothekszentrum Rheinland-Pfalz, Pfälzische Landesbibliothek, Speyer; Universitätsbibliothek Basel; Österreichische Nationalbibliothek Wien (3); Universiteit Leiden; Universiteit Utrecht; Tresoar Library, Leeuwarden; Russian State Library; Yale University; Harvard University, Houghton Library; Harvard University, Divinity School; University of Pennsylvania; Ohio State University; Linda Hall Library, Kansas City; Brigham Young University, Utah.

Bibliografia: Rosenthal 3574; Faggin p. 20; Grassi p. 232; Thorndike VI pp. 183-184.